Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje: 

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się;

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium dochodowe jest powiększone do kwoty 764,00 zł (kryteria obowiązujące od 1 listopada 2015 roku).
W przypadku gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 hektara przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Zgodnie z treścią obwieszczenia Prezesa GUS z dnia 23 września 2016 r. dochód ten w 2015 r. wyniósł 1975,00 zł, tj. 164,58 zł miesięcznie. Jeżeli rodzina lub osoba ucząca się uzyskuje dochody z gospodarstwa rolnego oraz uzyskuje pozarolnicze dochody, dochody te sumuje się.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko: 

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia (osoba ucząca się - oznacza to osobę pełnoletnią, uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub  w związku z ustaleniem prawa do alimentów z ich strony).

Miesięczna wysokość zasiłku rodzinnego: 

• 95,00 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli: 

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany, 
  • powództwo o zasądzenie alimentów od drugiego z rodziców zostało oddalone, 
  • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.

Dodatki do zasiłku rodzinnego :

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka 

 Wysokość dodatku - 1000,00 zł jednorazowo. 

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.
• W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.
• Dodatek przysługuje, po przedstawieniu zaświadczenia wystawionego przez lekarza lub położną  potwierdzającego pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu - ten wymóg dotyczy tylko biologicznych rodziców dziecka.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

Wysokość dodatku 400,00 zł miesięcznie. 

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

• 24 miesięcy kalendarzowych;
• 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

• W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek ten nie przysługuje jeżeli osoba: 

• bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
• podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową która uniemożliwia sprawowanie opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
• dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;
• w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka 

Wysokość dodatku - 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. 

• Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
  • drugi z rodziców dziecka nie żyje;
  • ojciec dziecka jest nieznany;
  • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
• Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice tej osoby nie żyją.
• W przypadku samotnego wychowywania dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej 

• Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo prawnemu dziecka;
• Dodatek przysługuje w wysokości 95,00 zł miesięczne na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego 

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:
  • do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
  • powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
• Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości:
  • 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
  • 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.
• Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.
• Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, w wysokości 100,00 zł na dziecko.
• Wniosek o wypłatę dodatku składa się do zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania 

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:
  • w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo
  • dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej - w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.
• Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

 Co należy zrobić, aby otrzymać zasiłek rodzinny? 

• Niezbędne jest złożenie wniosku na każdy okres zasiłkowy wraz z kompletem wymaganych dokumentów.
• Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.

 
W okresie od dnia  1 listopada 2016 r. do dnia 31 października 2017 r. prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku kalendarzowym 2015. 

 Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku? 

• Zaświadczenie ze szkoły lub oświadczenie o kontynuowaniu nauki, w przypadku gdy dziecko ukończyło 18 rok życia;
• Zaświadczenie ze szkoły wyższej lub oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej, w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli uczy się w szkole wyższej;
• Oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, jeżeli członkowie rodziny rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne  
• Oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego innego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy(z uwzględnieniem kwoty zwrotu na dziecko z PIT-u UZ za 2014 rok)
• Zaświadczenie właściwego organu gminy lub oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy albo nakaz płatniczy za ten rok,
• Umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,
• Umowę zawartą w formie aktu notarialnego, w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
• Przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą sądową do ich płacenia, na rzecz osoby spoza rodziny - oraz kopie podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasadzającego alimenty,  ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem na podstawie, których płacone są alimenty na rzecz osoby spoza rodziny,
• Kopię odpisu podlegającego wykonaniu wyroku sądu zasądzającego alimenty, lub kopię odpisu protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, ugody zawartej przed mediatorem zatwierdzonej przez sąd, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną; przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów, w przypadku uzyskania alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej lub zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, 
• Informację sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka, w przypadku osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła o przysposobienie tego dziecka; 
• Kopię aktów zgonu rodziców lub kopię odpisu wyroku zasądzającego alimenty w przypadku osoby uczącej się; 
• Kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko; 
• Aktualny odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku, gdy ojciec dziecka jest nieznany; 
• Odpis prawomocnego wyroku oddalającego powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego; 
• Orzeczenie sądu zobowiązujące jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka.
  
  
  

UWAGA!!! 

Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny w roku 2015 lub po tym roku utraciła dochód należy obligatoryjnie dostarczyć dokumenty do utraty dochodu: 

1. uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego - zaświadczenie lub oświadczenie o udzielonym urlopie wychowawczym i PIT 11 z zakładu pracy za 2015 rok,
2. utrata prawa do świadczeń z Powiatowego Urzędu Pracy - zaświadczenie i PIT za 2015 z PUP,
3. utrata zatrudnienia ze stosunku pracy - świadectwo pracy i PIT 11 za 2015 rok,
4. utrata zatrudnienia z umowy zlecenia, umowy o dzieło - zaświadczenie od pracodawcy o okresie zatrudnienia i PIT 11 za 2015 rok,
5. utrata zatrudnienia z umowy o dzieło - zaświadczenie od pracodawcy o okresie wykonywania dzieła i PIT- 11 za 2015 rok,
6. utrata zasiłku lub świadczenia emerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury, renty, renty socjalnej - zaświadczenie organu emerytalno - rentowego i PIT za 2015 rok wystawiony przez ten organ,
7. wyrejestrowanie działalności gospodarczej lub jej zawieszenie w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem (w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) - oświadczenie oraz - w przypadku rozliczania jej na zasadach ogólnych - kopia PIT 36 za 2015 rok z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego,
8. utrata zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia - świadectwo pracy, zaświadczenie o okresie pobierania świadczeń i PIT za 2015 rok wystawiony przez właściwy organ (oryginały + kopie),
9. utrata zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń - akt zgonu (oryginał + kopia).
10. utrata zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników - dokument potwierdzający utratę prawa do danego świadczenia oraz wysokość utraconego dochodu 

Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny w roku 2015 uzyskała dochód i osiąga go do chwili obecnej do wniosku należy dołączyć dokument określający datę uzyskania dochodu oraz dokument określający łączną kwotę uzyskanego dochodu w 2015 roku. Chodzi tu o dochody, których członek rodziny nie osiągał przez cały okres 12 miesięcy w 2015 roku. Przez uzyskanie dochodu należy rozumieć: 

1. zakończenie urlopu wychowawczego (zaświadczenie od pracodawcy lub oświadczenie o powrocie do pracy i PIT 11 za 2015 rok, zaświadczenie lub oświadczenie o zarobkach z miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęto pracę po urlopie wychowawczym),
2. uzyskanie prawa do świadczeń z Powiatowego Urzędu Pracy – zaświadczenie ,
3. uzyskanie zatrudnienia - stosunek pracy, stosunek służbowy, umowa agencyjna, umowa zlecenie, umowa o dzieło (umowa i PIT 11 za 2015 rok),
4. uzyskanie zasiłku lub świadczenia emerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury, renty, renty socjalnej - zaświadczenie lub decyzja organu emerytalno - rentowego i PIT za 2015 rok wystawiony przez ten organ,
5. rozpoczęcie działalności gospodarczej - decyzja o wpisie do ewidencji podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, oświadczenie o formie rozliczania (zasady ogólne, karta podatkowa, ryczałt) oraz w przypadku rozliczania jej na zasadach ogólnych kopia PIT 36 za 2015 rok z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego, 
6. wznowienie działalności gospodarczej po okresie zawieszenia (w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) - dokument potwierdzający okres od zawieszenia do wznowienia działalności gospodarczej oraz wysokość dochodu uzyskanego w roku 2015
7. uzyskanie zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia - świadectwo pracy, decyzja lub zaświadczenie o okresie pobierania świadczeń i PIT za 2015 rok wystawiony przez właściwy organ (oryginały + kopie),
8. uzyskanie prawa do zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników - dokument potwierdzający datę uzyskania prawa do danego świadczenia oraz wysokość świadczenia w roku 2015.

Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny po roku 2015 uzyskała dochód (źródła uzyskanego dochodu podane w punkcie powyżej) i osiąga go do chwili obecnej należy ten fakt zgłosić OBLIGATORYJNIE. W tym celu do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający uzyskanie dochodu oraz wysokość uzyskanego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu w którym dochód został uzyskany (przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu).  

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego składa wniosek o zasiłek rodzinny, do którego dołącza: 

• zaświadczenie od pracodawcy albo oświadczenie zawierające informacje o: okresie zatrudnienia, terminie udzielenia urlopu wychowawczego (od kiedy do kiedy został udzielony urlop wychowawczy i na jakie dziecko);
• zaświadczenie z zakładu pracy o dochodach netto i brutto za 2015 rok lub PIT 11 za 2015 rok.

 
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza: 

• zaświadczenie lub oświadczenie  potwierdzające tymczasowe zameldowanie ucznia poza miejscem zamieszkania;
• zaświadczenie ze szkoły lub oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania.

 
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka składa wniosek o zasiłek rodzinny - wraz z: 

• kopią skróconego aktu zgonu drugiego z rodziców dziecka lub
• odpisem zupełnym aktu urodzenia dziecka, w  przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany.